19 - 02 - 2025
Είσοδος μελών

Ela na paiksoume

Γράφει ο Δημήτρης Παπακώστας

D Papakostas Έχω να θυμηθώ και γι’ αυτό διεκδικώ... λίγο σεβασμό-παρακαλώ - στις 6(έξι) Δεκαετίες βίου: στο ότι πρόλαβα χωματόδρομους - από Μουζάκι ως γενέτειρα, νερό με βαρέλες, διάβασμα με καντήλι...

 • Μια νέα ζωή έρχεται στο Φώς, στη Γη - γεννιέται ένα αγοράκι ξημέρωμα

 25 Ιανουαρίου 1960, καταχείμωνο με παγωνιά, ανήμερα Εορτής Αγίου Γρηγορίου - Κυριακή βράδυ προς Δευτέρα πρωί με το τζάκι να καίει... στα ορεινά Θεσσαλικά Βραγκιανά

 Τέταρτο παιδί της οικογένειας: θα το βάπτιζαν Γρηγόρη ή Ιπποκράτη (στο όνομα αδελφού του πατέρα του, που

πέθανε 10 ετών: περί το 1930): αλλά πήρε το όνομα Αγίου, όπως η μητέρα του έταξε, καθώς υπηρετούσε νεωκόρισσα.

 Μετά 65 χρόνια ξετυλίγονται εικόνες, που βιωματικά χαράχτηκαν στην μνήμη, στην καρδιά και το DNA:

• Α] Τσιγαρίδες - λουκάνικα - Πριόβολο με Ίσκα και... Καντήλια

 @ Πρόλαβα - λέει: παραμονές Χριστούγεννα σφάζαμε οικογενειακά το γουρουνάκι που ετοίμαζε η μανούλα από τον Μάιο... χιόνια στο καμπαναριό, τσιγαρίδες, πάτες για κοτσύφια, λουκάνικα στη θράκα.

 Έζησα το τηλέφωνο μανιβέλα - την συνδιάλεξη!

 Το τσιακμάκι / τον Πριόβολο με ίσκα /Τα μουλάρια και γαϊδουράκια για μετακίνηση και για φορτία / Τα καντήλια πετρελαίου από το “Μονοπώλιο του Αργύρη - τις λάμπες με λαμπόγυαλο Νο 5 και 11 / Λουξ φωτισμού με αμίαντο και τρόμπα - ζωοτροφές που φόρτωναν κτηνοτρόφοι από αποθήκη συνεταιρισμού στην πλάστιγγα.

 Μαντίλια για σκούπισμα ιδρώτα υφασμάτινα - καβουτσούκια παπούτσια και τσουρέπια - σώβρακα από σακούλες Ούντρας (δώρο «Λαού των... ΗΠΑ»).

 Τα αναμμένα δαυλιά αντί για φακούς για βραδινές διαδρομές και πονηρές εξορμήσεις - τακτικές οι επισκέψεις σε σπίτια για «χρόνια πολλά» στις ονομαστικές γιορτές - απέραντο κουβεντολόι - πανηγύρια με κλαρίνα βιολιά, χαρτούρα (λεφτά).

 Ταξίδια περιπετειώδη Με φορτηγό από Βραγκιανά - Αγορασιά - Μουζάκι... όλο στενοί χωματόδρομοι! Θεός φύλαξε... τριχιές και ζαλίκι...!

• Β] Ποδαρόδρομος Μουζάκι - Βραγκιανά.

 Πεζοπορία μαθητών Εξαταξίου τότε γυμνασίου από Μουζάκι - Τύμπανο - Βραγκιανά -50 χλμ και άνω - νύχτα με χιόνια και εν μέσω λύκων...! Χωρίς... κινητό τηλέφωνο και οπλισμό... ξεθεωμένοι από κακουχίες αλλά με πίστη και αγάπη στην γενέτειρα πατρίδα!

 Με Ντρουβάδες και δισάκια, αντί τσάντες μοντέρνες και σακβουγιάζ.

 Κορμπίφ - σαρδέλες κονσέρβα για μεζέ στα λαϊκά καφενεία Το πρώτο ουίσκι Ballantine’s 1972 για πότες με... πορτοφόλι, σκέτο.

 Βερμούτ και τσάι βουνού στο μπρίκι Ζεστό τσίπουρο (Πόντζι).

 • Γ] Μπουτινέλος και... Λανάρισμα

 Τον Μπουτινελο με Φουρλέτσι, που κτυπούσαν οι μανάδες το Γάλα για βούτυρο και ξυνογαλο!

 Γάστρα για ψωμί με μπάτσες, πλαστό και πίτες /// καζάνι και σκάφες για πλύσιμο ρούχων Ζαλικωμενες γυναίκες με βαρέλες νερό.

 Λανάρισμα μαλλιού προβάτων στην Λανάρα και η εικόνα της ανέμης που φέρνει γύρω η γιαγιά Σαββούλα (Ελισάβετ) καθισμένη δίπλα στο τζάκι, νύχτα του κρύου Γενάρη... η ρόκα της μάνας και της θειάς παπαδιάς με την τλούπα γνέθοντας...!

 Με τους άνδρες να λούζουν Σαββατόβραδο τα μαλλιά με αλισίβα (από στάχτη ξύλων) [άγνωστο το... σαμπουάν!!!].

 Σπίτια στο κατώι τα ζώα (κατσίκες) και στο ισόγειο διαμονή οικογενειών πολυτέκνων με ισχυρό ανοσοποιητικό. Την Λόντζα στο σπίτι - καφενείο του μπάρμπα Γιαννακούλα.

 Λαθραίο τσιγάρο / στριφτό

 Μπάλα από κουρέλια... για τόπι!

 • Δ] Το Λάγανο στα Μουλάρια

 Να πεταλώνουν μουλάρια στον «αργαλειό» και να κόβουν στο στόμα το λάγανο!!! για να ηρεμεί το ζώο Ταισάρι για να τρώνε: αλογα να αλωνίζουν στάρι...

 Να ξεφλουδίζουνε πολλοί μαζί παρέα καλαμπόκια, να χωρατεύουν, να τραγουδούν ως το ξημέρωμα…

 Καφέ με ρεβύθι ή κριθάρι...

 Σκονόγαλο στο συσσίτιο σχολείου 1965. Κίτρινο τυρί ολλανδίας

 Βέργα - Βίτσα δασκάλου κατά αταξίας... με δόγμα: «το ξύλο βγήκε απ τον παράδεισο».

 Κυνηγητό χωροφύλακα όταν σπάγαμε τζάμια του Αη Δημήτρη... τις φωνές του παπά - τα δώρα / ρούχα από ομογενείς της Αμερικής...

 Τον Γυναικωνίτη και Πρόναο σε Αη Δημήτρη - Βραγκιανά. Το κοινό οστεοφυλάκιο - κατάβαθα γης - στην Παληακκλησιά. Την ψαλμωδία των παλιών παπάδων μας...

 Τους υποψήφιους φαντάρους που χόρευαν στον Αη Λιά πριν φύγουν για κατάταξη.

 Τους μετανάστες που επέστρεφαν στο χωριό - έσερναν τον χορό στα πανηγύρια: οι εξ Αμερικής σκορπούσαν δολάρια, καλούσαν κόσμο να σηκωθεί πίστα «καμ χήαρ έβρυ μπάντυ μπόυς»!!!

 Το βρόχινο νερό με αυτοσχέδιο υδραγωγείο στον προφήτη Ηλία Βραγκιανών (πρώιμη... κυκλική οικονομία).

 Την μπομπότα ψωμί και γάλα κορφή - τον τηγανιστό με αυγά και κλωτσοτύρι -/ τραχανά και ζεματούρα

 Τα καρύδια που μαζεύαμε παιδιά για κολατσιό με ψωμί στο σχολείο (πρώτο κίνημα... Vegan!).

 Τα σκλαβάκια (αμπάριζα), τον Φίτσιο, την μπάλα και κρυφτό. Τα μήλα στο σχολείο, την τσιλίκα / τσιλικάρι… πεντόβολα και πινακωτή!

 Το μανιώδες διάβασμα μικρού Ήρωα / καουμπόι και Σερίφη – Μάσκας - Μπλέκ / Ποπάι... (εθισμός... στα τότε σόσιαλ μίντια)!

 Το ραδιόφωνο με μπαταρίες και ώρα 2 δελτίο ειδήσεων ΕΙΡΤ - ποδοσφαιρικοί αγώνες μετάδοση και θέατρο Κυριακή βράδυ κάτω από τα σκεπάσματα.

 Σήριαλ: ”Το σπίτι των Ανέμων. Την θεία Λένα - την Λάουρα”.

 Τραγούδια λαϊκά: Μίνως Μάτσας και Υιός.

 ^ Ντόιτσε Βέλε - BBC στα βραχέα!

 ^ Το κοινοτικό ραδιόφωνο με μεγάφωνο στο πουρνάρι μετέδιδε τα νέα από τον κόσμο, ”τα Επίκαιρα”! τραγούδια, μουσική.

 Γυμνάσιο αρρένων και θηλέων - ποδιές τα κορίτσια μπλε - και άσπρο γιακά... Με καπέλο τα αγόρια και σήμα την κουκουβάγια...

 Το μπικουτί για κόμμωση γυναικών, το κομπινεζόν, το πορτοφολάκι για κέρματα.

 Κολύμπι σε πούντο (πισίνα) που φτιάχναμε στα ρέματα.

 «Κλοπή» από δαμασκηνιές και κερασιές γειτόνων... τα χαλκώματα που γάνωνε ο Καλατζής - τα παπούτσια που έφτιαχνε ο τσαγκάρης. Το αμόνι του Σιδερά.

 • Ε] Οδοντάγρια και Περαταριά Αχελώου.

 Τα δόντια που έβγαζε ο πρακτικός Μάνθος στα Ποταμάκια με οδοντάγρια! Τις Παΐδες για σπασμένα χέρια κλπ

 Ελικόπτερα του Στρατού που έφθαναν στο χωριό για επείγοντα περιστατικά ασθενών με κατάγματα - ή αιμορραγίες.

 Το εναέριο πέρασμα στον Αχελώο στην περαταριά στα Νεχώρια (προς Γρέβια Άρτας).

 Το μικρό περίπτερο του “Νικόδημου” δίπλα στο καφέ - Μανούκα.

 Τις “πάτες” που στήναμε παιδιά για να πιάνουμε κοτσύφια όταν έριχνε χιόνι...

 Η υπερπήδηση τοίχων και φρακτών με παλούκια - στο κάψιμο καλαμποκιών! - (…άθλημα Παρκούρ).

 Την κυρά Αγγέλω να φέρνει για αγορά στο κοφίνι φασολάκια, ντομάτες, πιπεριές από κήπους Νεχωρίων - τον ψαρά Καλαμέρα με ψάρια από το ποτάμι φρέσκα (Αχελώο) (το τωρινό ντελίβερι).

 Τον Καραμήτρο με τις φλογέρες και τα καθρεφτάκια στο πανηγύρι Αγιάς Σωτήρα, το “Τάκα - Τάκα”…

 Τις Φέτες καρπούζι και το κοκορέτσι

 Την Αχνιστή φασολάδα από ιερά καζάνια μοναστηριού, με ελιές!

 Το ελάφι στην Παναγία Επισκοπή, το σπίτι της καλόγριας… το καμπαναριό!

 Τις Ατέλειωτες συζητήσεις φοιτητών για τον νέο κόσμο, τον Μαρξ, την αλλαγή...

 • ΣΤ] Τα Δεκεμβριανά 1944 στα Βραγκιανά.

 ^ Τις κουβέντες με τον μπάρμπα Κώτσια για Άρη Βελουχιώτη, για τα Δεκεμβριανά 1944 στα Βραγκιανά, στο ισόγειο του Θεοδόση, Τον Ζέρβα, τους αντάρτες.

 Την αντίσταση στη Χούντα από διηγήσεις του αγαπητού Δασκάλου μας, Χρήστου.

 Την συμπλοκή χωροφύλακα με ταχυδρόμο Ηρακλή (από Κνίσοβο) στα χρόνια επταετίας, στο καφενείο Σίμου

 Γλέντια νεολαίας, χοροί συλλόγου ως πρωίας, πρώτα σκιρτήματα και ματιές σε γλυκές κοπέλες και νέους αντίστοιχα.

 Μοδίστρες που έραβαν στις ραπτομηχανές, κεντήματα και υφαντά σε αργαλειούς.

 Υφάδια, σαΐτες και στιμόνια…

 Τσίπουρα και κρασί σε Ντραμιζάνες γυάλινες με πλεκτό απέξω... παρέες βαρελοφρόνων/ τσιπουράδων να δοκιμάζουν φρέσκο τσίπουρο από τα παγούρια του Ηλία από Μουζάκι, έως πρωίας... με ρέγγες μεζέ, τσιγαρίδες και τουρσί!

 Τυρί σε κατσικίσια τομάρια με μπόλικη αλμύρα - πορτοκαλάδες χυμό σε νερό ελλείψει ρεύματος και ψυγείων.

 Τα κομπολογάκια και παιχνίδια από το μικρό καφενείο μπάρμπα Σίμου!

 Τους αυλακάρηδες (υδρονομείς) για τάξη στο νερό ποτίσματος χωραφιών, τις τσαπούλες

 Σακούλες καπνού για στριφτό τσιγάρο και για τα καλά φυλαγμένα λεφτά κάτω από το γιλέκο και πουκάμισο των γερόντων.

 • Ζ] Τσιγάρα Ματσάγγου.

 Τσιγάρα «Ματσάγγος» Βόλου - 5 δρχ και «Εθνος» -7 δρχ @ καφέ με μια (1) δραχμή, καβουρδισμένος σε ψήστη και αλεσμένος σε χειρόμυλο και ένα πενηνταράκι (0.5) το τσιπουράκι

 Το μεροκάματο 500 δρχ στα έργα Μπαλαούρα για νέα υδραγωγεία (1978).

 Τους ΤΕΑτζήδες, που έκαναν σκοποβολή στα Ποταμάκια, το μνημείο Ηρώων, κατάθεση στεφάνων από σχολεία.

 Το Κρατητήριο στον αστυνομικό σταθμό, τους 7 χωροφύλακες, τον Ενωμοτάρχη, τον μάγειρα Βελισσάρη.

 Τα δεκάδες παιδιά στα σχολεία, τους δασκάλους και καθηγητές (1966).

 Το εστιατόριο για μαθητές Γυμνασίου του αείμνηστου καθηγητή Γ Κούτρα 1971.

 Την Ταπητουργική Σχολή (υφαντικής) στα Νεχώρια για τα κορίτσια του τόπου.

 Τα συσσίτια στα δημοτικά δεκαετία 1960.

 Τον κοινοτάρχη που καβάλα σε άλογο ανέβαινε προς το κοινοτικό γραφείο με την σφραγίδα στην τσέπη του (μικρό ΚΕΠ κινούμενο…)

 Τους γάμους με τα μουλάρια, το ξύρισμα του Γαμπρουλά, τον καθρέφτη μπροστά, το κλαρίνο και ντέφια Το τυχερό παιδί που θα καθόταν στην ποδιά της νύφης!

 Το νερόμυλο, την κάναλη, μυλόπετρες - τα βαρδάλια, την φτερωτή, τον μόνιμα αλευρωμένο μυλωνά, μπάρμπα Στάθη!

 Την φυγή αγοριών για σπουδές και στα οικοτροφεία... των κοριτσιών που δεν «έπαιρναν τα γράμματα» για υπηρέτριες στην κοσμική Αθήνα

 Τους ταχυδρόμους να μοιράζουν γράμματα από ξενιτεμένους πατριώτες: «Υγείαν έχω, το αυτό επιθυμώ και δι’ υμάς..!».

 Τα τηλέφωνα - μανιβέλα, τις συνδιαλέξεις με συνακρόαση τηλεφωνητή υπαλλήλου..

 Τις αθυμωνιές, τα αλώνια, τις λόντζες και ρούγες Τα μονοπάτια, τα σοκάκια, τις σβαρνίστρες σε πλαγιές... στην Καλκάνη, Διασέλα, Γούβες, Αη Γιώργη, Λημέρια, Αη Λιά, Επισκοπή, Σπαρτήσι, Κερκιρέλι.

  • Η] Δεκαετίες 1980-1990

 ••• Μετά ήλθε ο φραπές... το Μάλμπορο τσιγάρο, ο φρέντο, η τηλεόραση, η πολυπόθητη άσφαλτος, το γρήγορο Ίντερνετ, το Φ. μπουκ, η πικρή ερήμωση: το κλείσιμο κρατικών υπηρεσιών, των σχολείων, του γυμνασίου ελλείψει νέων παιδιών... ήλθε η συνένωση δήμων, η υποχώρηση του κοινοτισμού και της συλλογικότητας, η “απόσταση” της ΤΑ από δημότες, η αραίωση πληθυσμού, η αύξηση του αριθμού ατόμων «ώριμης νεότητας»(60+).

 • Θ] Προβλέψεις για έως 2060: Ρίζες Ανθεκτικές... Φτερά ευέλικτα!

 @ Η Πατρίδα όμως ζει στις αναμνήσεις, τις θύμησες, όπως και στα όνειρα για ένα πιο φωτεινό στέρεο μέλλον, στέκει ως προορισμός και καταφύγιο νεώτερων επερχόμενων γενιών και των “απόμαχων εργασίας “ των πόλεων... οι νεώτεροι μαθαίνουν, διδάσκονται πως όλα τα καλά.

 «κόποις κτώνται»! Δεν χαρίζεται τίποτα

 • Με αγώνες, παρεμβάσεις και δράσεις...

 ^ Στα επόμενα 60 χρόνια ως 2084: Τί “αναμνήσεις απ´ το μέλλον” - κατά τον Έριχ Φον Ντένικεν - να περιμένουμε άραγε;

 Στον αιώνα της τεχνητής Νοημοσύνης, των Διαστημικών Ταξιδιών, της Ρομποτικής.

 Αλλά και πυρηνικής απειλής - προσφυγικών ροών - πανδημιών - ψυχικών διαταραχών άγχους και απρόβλεπτης κλιματικής κρίσης.

 ^ Η γενιά μας η πιο καλότυχη! Έζησε εν Ειρήνη, με Ανέλιξη - Ευημερία και Πρόνοια - Κρατική και Θεία...!

 @ Η Πατρίδα - Η οικογένεια - Δυό Θεσμοί: Πυλώνες! - θα σώσουν πάλι τις νέες γενιές και εκείνες που έρχονται, από το σκοτεινό φάσμα της “ψυχολογικής παγωνιάς“: δηλ την απομόνωση - εθισμούς - μοναξιά και εξάρσεις βίας, τοξικότητας, αυτοκαταστροφής...

 • Ρίζες ανθεκτικές- ακλόνητες και ευέλικτα δυνατά φτερά, η... σίγουρη “συνταγή” επιβίωσης και προόδου του ελληνισμού, εδώ και αιώνες!!!

Ανήμερα Χριστούγεννα ΔΕΚ 2024...

Δημήτρης Παπακώστας-Νομικός

 

Gia koinonika diktia
   
Θα μας βρείτε και στα κοινωνικά δίκτυα:
 
03 F B
 
02_Twitter_2.jpg
 
04 Youtube 05 flickr
                 

   

 

Ο καιρός στο Καταφύλλι

Koumpouriana

Σελίδες μελών
Δι@ύγεια - Δήμος Αργιθέας
Δήμος Αργιθέας
Τελευταία άρθρα